assistentiehond Archieven

Perro visitando la Costa Blanca

Reishond Plouf was nog niet in Spanje geweest. Het land staat al jaren als derde in de top van meest favoriete vakantiebestemmingen van Nederlanders, na Duitsland en Frankrijk. Het werd dus tijd om weer eens naar Rotterdam Airport te rijden en daar een vlucht te nemen naar een nieuwe bestemming.

Vlak voor het inchecken

Moraira

Alicante stond er op de boardingpass, aan de Costa Blanca. Tweeënhalve uur vliegen naar de zon, om een paar dagen te ontsnappen aan de Hollandse herfst. Uiteindelijk streken we neer in Casa Sol in het stadje Moraira, pal aan de Middellandse Zee, een half uur rijden boven Benidorm. De afgelopen twintig jaar heeft dit vissersdorp zich weten te ontpoppen tot een populaire badplaats zonder hoge flats en appartementencomplexen. De natuur heeft er gelukkig wat rechten weten te behouden.

Casa Sol

De berg die de noordelijke grens vormt van Moraira is een natuurgebied, hetgeen niet wegneemt dat je er mag wandelen. Dat moet je ook zeker doen, want van bovenaf deze Cap d’Or, terwijl je voor een 17^e eeuwse wachttoren staat, heb je een onneembaar uitzicht over het stadje en ontdek je allerlei kleuren blauw in de zee.

Moraira vanaf de Cap d’Or

Perro

Plouf werd al snel omgedoopt in ‘Perro’, hetgeen voor ‘hond’ staat in het Spaans. Dat woordje ‘perro’ werd op borden vaak gebruikt in combinatie met het woordje ‘no’. Dat betekende jammer genoeg dat honden achter die borden niet welkom waren. Helaas gold dat voor ongeveer alle stranden in de buurt, en wel tot 1 november. We waren feitelijk net een paar dagen te vroeg. Plouf bleef maar kijken naar die aanlokkelijke blauwe zee, bleef maar hopen en vragen om toestemming om het water in te mogen rennen. Het zat er niet in. Het is ook wel te begrijpen, want niet alle honden, of baasjes, weten zich te gedragen op stranden en zij zorgen voor best wel wat overlast.

Geen honden op het Ampolla-strand

In Moraira is gelukkig een hondenlosloopplaats, vlak in de buurt van het Ampolla-strand. Je hebt er allerlei speeltoestellen, en menig hond kan zich daar helemaal uitleven. Plouf stak er echter haar neus in de lucht. Ze rook en hoorde hoe dichtbij de zee was. Als zwemhond had ze geen interesse in de speelplaats.

De hondenspeelplaats

Perros si

Om haar toch iets uit haar lijden te verlossen, reden we naar het enige strandje in de buurt waar het verlossende bord ‘perros si’ stond. Dat was bij de Cala les Urques in Calp. Dat is een strand met grote kiezels en een mooi uitzicht op de rots Peñon de Ifach. Er is wel enige voorzichtigheid geboden teneinde de poten van de viervoeters wat te beschermen.

Perros si

Maar Plouf stormde het water in, om eindelijk op haar beurt te kunnen genieten van zon, strand én zee. Ze bleef maar kopje onder gaan, dankbaar voor het moment, eindelijk in haar favoriete element. Alles draait bij haar om water. Ik krijg dan ook steeds meer het idee dat Plouf helemaal niet op vakantie wil. Thuis mag ze immers iedere dag zwemmen. Op vakantie kan het lang niet altijd.

Voor de Peñon de Ifach-rots in Calp

Nu zijn ze in Spanje helemaal niet tegen honden. Veel toeristen of overwinteraars nemen hun hond dan ook mee. Vaak zijn dat wat kleinere rassen. Wanneer een hond samen met de tas waar hij in past minder dan acht kilo weegt, mag hij namelijk, afhankelijk van de maatschappij en de bestemming, mee in de cabine van een vliegtuig. Nog niet zo lang geleden waren honden verboden in horecagelegenheden, alhoewel ze vaak wel oogluikend werden toegestaan. Sinds 29 september 2023 is in Spanje de Dierenwelzijnswet in werking getreden, die de mogelijkheid geeft om honden toe te laten in hotels en restaurants. Het is echter altijd aan de eigenaar of uitbater van de horecagelegenheid om te besluiten of een hond wel of niet welkom is. Mijn ervaring is dat er wat anders wordt gekeken naar een kleinere hond dan een grotere hond. Plouf is 33 kilo zwaar en dus best groot vergeleken bij al dat kleine grut aan de Costa. Sommige medewerkers van restaurants zie je dan fronsend en wat zuchtend kijken. Maar ja, klanten zijn klanten, zeker in het naseizoen. En Plouf is zo braaf dat ze overal moeiteloos een plekje kreeg.

Tussen terras en zee bij het strand van El Portet

Activo

En wat moet een hond nog meer doen in Spanje? Siësta is natuurlijk een welkome hobby. Maar padel is de laatste jaren inmiddels een nationale sport geworden, dus dat moest ik maar eens proberen terwijl zij rustig toe mocht kijken vanuit de schaduw. Ze vond het gelukkig te warm om zelfs maar te overwegen om een sprintje te trekken achter zo’n bal. Ze nam genoegen met een drinkbak met vers water en zat af en toe wat te knikkebollen terwijl ze zich waarschijnlijk afvroeg waarom we met z’n vieren zo wild aan het doen waren in wat voor haar moet overkomen als een heel grote bench.

Padel in Moraira

Veel wandelen, door kleine steden en dorpen, of de natuur, was ook een fijne uitlaatklep voor Plouf. Het is leuk om te zien hoe zo’n dier allerlei nieuwe geuren probeert op te nemen, op ontdekkingstocht gaat en binnen de kortste keren zelfs de weg weet naar huis. Ze mocht het kasteel van Dénia bezoeken, waar ze veel andere honden tegenkwam. Voor de poort die stamt uit de tijd van de Moren, bijna duizend jaar oud alweer, staan drinkbakken met een waterkraan, speciaal voor honden die cultuur komen snuiven.

Half in de schaduw in het kasteel

Viaje de vuelta

Plouf, of Perro, heeft heel wat stappen gezet in Spanje, in Moraira en de dorpen of stadjes eromheen. Ze heeft de harten van velen doen smelten omdat ze altijd lief kijkt en lief doet naar iedereen, groot en klein.

Een mooie oktoberavond bij Casa Sol

Na vijf dagen mochten we terug naar Alicante voor een vlucht naar Rotterdam. Rond dat vliegveld is, in tegenstelling tot Hyères en Rotterdam waar Plouf gewoonlijk opstapt, weinig natuur om even te plassen voor de vlucht. Daar hebben ze een oplossing voor gevonden voor de terminal: een área de mascotas. Oftewel, een klein plekje waar honden mogen plassen. Plouf liet het zich geen twee keer vertellen

Plekje voor mascotas

Uiteindelijk moest Plouf drieënhalve uur in het vliegtuig doorbrengen. Als hulphond vloog ze in de cabine. We vertrokken wat laat en toen we eenmaal bij Rotterdam aankwamen, was het vliegveld vanwege de storm even gesloten voor alle afhandelingen. Het was geen probleem voor haar. Taxiën en landen vindt ze niet heel fijn, maar het opstijgen en het vliegen zelf vindt ze prima. Dus dat cirkeltjes vliegen boven Nederland deerde haar niet. Naast reishond is ze na de nodige vluchten een echte vlieghond geworden.

Op rij 1 in het vliegtuig

Plouf, de koning en de koningin

Plouf heeft inmiddels aardig wat koninklijke uitstapjes gemaakt. Ze heeft een paar keer het koninklijk paleis op de Dam bezocht en ze is in paleis Het Loo geweest. In Frankrijk was ze te gast in het paleis van Versailles, waar de Zonnekoning woonde. Ook in het Louvre en het Palais Royal, twee voormalige koninklijke paleizen in de Franse hoofdstad, was ze welkom. Zelfs het kasteel van Chantilly bezocht ze.

Haar eerste aanraking met een koning was in mijn roman Maxime I, die zowel in het Nederlands als in het Frans verschenen is. Hierin speelt ze haar eigen rol, als golden retriever met de naam Plouf, maar dan in de achttiende eeuw en als hond van de koning van Frankrijk. Ze staat zelfs op de cover van het boek.

Willem-Alexander

Een weekje na haar vijfde verjaardag was Plouf klaar om koning Willem-Alexander en koningin Máxima in het echt te zien. Ze stond op 4 mei tijdens de Nationale Dodenherdenking op de Dam, helemaal vooraan, een half uur lang oog in oog met het koningspaar, de minister-president en hun gevolg. Ze was daar uiteraard niet in haar eentje, maar samen met mij en nog eens 59 andere veteranen. En iets verderop, wat dichter bij het paleis, was nog een hond: Cooper, een zwarte labrador. Voordat de ceremonie begon hadden de honden nog kennisgemaakt en samen wat gespeeld op het gras van het Marine Instituut in Amsterdam.

Assistentiehond

Maar wat deed Plouf nu op de Dam, op drie meter afstand van de koning en nog dichter bij de koningin? Plouf is een hulphond. Plouf is míjn hulphond. We zijn 24 uur per dag bij elkaar, dus toen ik de eer kreeg toebedeeld om als veteraan tijdens Dodenherdenking op de Dam te staan, was het vanzelfsprekend dat Plouf erbij zou zijn. Ik heb aardig wat missies achter de rug. Conflicten in de Balkan, Liberia, Ivoorkust, Rwanda, Burundi, Angola… Ik heb daar bedreigingen, gijzelingen, beschietingen, mijnen, luchtafweer, granaten, duizenden en duizenden slachtoffers, bloedbaden, genocides, en massagraven meegemaakt.

Uiteindelijk leverde dat een flinke PTSS op. Dat is posttraumatische stress stoornis. Het resulteerde in paniekaanvallen, nachtmerries en herbelevingen. Therapieën en medicatie boden enig soelaas maar waren niet ideaal. Het laatste redmiddel was een hulphond. En dat bleek een schot in de roos.

Wanneer er iets van onrust ontstaat in een bepaalde situatie, grijpt Plouf meteen in. Ze duwt degene die stress veroorzaakt dan gewoon weg. Wanneer ik een nachtmerrie heb, haalt zij me uit de droom. En wanneer het onverhoopt echt fout zou gaan, weet ze hoe ze hulp moet halen. 24 uur per dag is ze bij me, zodat ik gewoon normaal kan functioneren. Dus heb ik een gewone baan, een gewoon leven. Als buitenstaander merk je helemaal niet zo veel van die PTSS. Je vraagt je alleen af waarom die witte hond altijd bij me is.

Oefenen

Het evenement op de Dam werd voorafgegaan door twee bijeenkomsten die georganiseerd waren door het Veteraneninstituut en het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Die vonden plaats in Doorn en Amsterdam. Voorlichting, oefenen, tenue-inspecties en kennismakingen stonden op het programma. Plouf was daar uiteraard bij. Ze leerde meelopen met marcherende (ex-) militairen. Tijdens de verplichtingen was ze serieus en rustig. Ertussendoor nam ze telkens weer een duik op de grasvelden om even lekker te chillen. Hulphond of niet: ze moet vooral hond kunnen zijn.

Naar de Dam

De dag van 4 mei vond Plouf best wel inspannend. Het begon met een wat lange reis naar Amsterdam, met de auto en de metro. Ze heeft een verschrikkelijke hekel aan autorijden. Meteen erna is ze het gelukkig weer helemaal vergeten. Na de laatste keer oefenen, de inspecties en de Indische maaltijd gingen we met z’n allen in bussen naar het centrum. We werden geëscorteerd door de marechaussee met blauwe zwaailichten. De rit waarbij Plouf in het gangpad stond en ze koste wat kost naar buiten wilde kijken, was best emotioneel. We reden door de stad. Overal draaiden mensen zich naar ons toe om te zwaaien of de militaire groet te brengen. Ik heb dat als heel ontroerend ervaren.

De bussen stopten op het Damrak. Plouf wilde maar één ding: zo snel mogelijk die nauwe en benauwde bus uit. Toeristen die daar rondliepen wilden meteen foto’s maken van die witte prachthond en van al die veteranen. Daar was even tijd voor. Daarna moesten we opstellen op het Damrak en vervolgens om de Bijenkorf heen naar de Dam marcheren, keurig in de maat. Plouf liep heel netjes. Ze trok veel bekijks en schrok alleen van een herdershond in het publiek die naar haar uitviel. Meteen erna liep ze weer in het gareel.

De koning komt eraan

Op de Dam werden we met z’n allen in twee rijen opgesteld, van het paleis tot aan het monument: de Erecouloir. Plouf en ik stonden helemaal vooraan. Na het opstellen begon het wachten. In het begin was Plouf nog wel nieuwsgierig naar al die mensen maar op een gegeven moment ging ze rustig liggen. De rust werd wat verstoord door een paar brutale duiven die wel heel dichtbij kwamen. Plouf keek naar ze en had zonder moeite een van die vogels kunnen vangen. Aan de overkant zag ik iemand al lachend kijken naar het tafereel, beseffend dat de hond ieder moment in actie kon komen. Ik vertelde haar dat het niet mocht dus Plouf liet de duiven met rust. Na een tijdje gingen ze vanzelf weg omdat er steeds meer activiteit was op de Dam. Er klonk muziek, er werd geschreeuwd, de militairen en veteranen sprongen in de houding, en toen kwamen vanuit links de koning, de koningin en hun gevolg eraan. In dat gevolg bevonden zich onder meer de minister-president en de burgemeester van Amsterdam.

Nu ging Plouf zitten om te zien wat er gebeurde. Vlak voor onze neus stopten de koning en zijn stoet. Een half uur lang bleven ze daar staan, Willem-Alexander op drie meter afstand en Máxima nog dichterbij. Plouf staarde ze aan en je zag zowel de koning als de koningin heel snel en zo onopvallend mogelijk even naar haar kijken. Het was bijzonder om onze vorst een half uur lang in de ogen te kunnen kijken, tijdens de toespraken, tijdens de kransleggingen en tijdens de twee minuten stilte. In zijn ogen zag je dat de minuten stilte hem ook echt wat deden. Ook met premier Rutte had ik even oogcontact. Een hond in zo’n setting blijft toch een bijzondere verschijning.

Meer rust in het lijf

Plouf had het na een tijdje allemaal wel gezien en ging weer liggen, waarbij ze het koningspaar onbeleefd de rug toekeerde. Achter ons bevonden zich veel meer mensen dan voor ons, dus vanuit haar perspectief is het logisch dat ze die kant in de gaten hield. Toen het défilé begon, was het voor haar tijd om zich weer om te draaien en, nog steeds lui liggend, te kijken naar al die mensen die in stilte en met respect voorbij kwamen lopen om even stil te staan bij de kransen, de bloemen en de herinnering aan hen die hun leven hebben gegeven.

We hebben er ruim twee uur gestaan. Aan het einde, toen de belangrijkste hoogwaardigheidsbekleders weg waren, vroeg een soldaat van de Nationale Reserve of Plouf wat water wilde. Hij ledigde een flesje van een halve liter in een bak en de hond dronk het in één keer weg. Het was best warm, de zon had de hele dag geschenen en ook al had Plouf veel gedronken voordat we de bus in gingen, toch had ze dorst.

Kijken naar de bevelhebbers, NOS uitzending

Veteranen en gevallenen

Heel Nederland had Plouf op televisie gezien. Zo helemaal vooraan viel ze beslist op. Ze stond symbool voor de veerkracht van veteranen. Iedere militair die op missie gaat maakt een sprong in het duister. Je weet nooit waar je uiteindelijk terecht komt en wat er kan gebeuren. Dat geldt voor alle functies tijdens uitzendingen, of je nu een gevechtsfunctie hebt of een ondersteunende rol krijgt toegewezen. Militairen komen wel eens beschadigd terug, lichamelijk en/of geestelijk. Je ziet steeds meer honden verschijnen die mensen met een lichamelijke beperking of PTSS kunnen ondersteunen. Niet alleen bij veteranen overigens, ook bij de politie. Deze avond liet Plouf zien dat ze er niet alleen vóór mij is, maar ook mét mij. Ze liet zien dat het leven door kan gaan, ook wanneer missies in het buitenland trauma’s hebben opgeleverd. Deze avond herdachten we in stilte al degenen die het niet na hebben kunnen vertellen en die het allerhoogste offer hebben gebracht.

Heel even vervulde Plouf de rol van ambassadrice voor de hulphonden in Nederland, die vreemd genoeg met regelmaat worden geweigerd in een winkel of een restaurant. Ze heeft laten zien dat ze zelfs bij zo’n nationale ceremonie een rol mocht vervullen. Op het moment dat de commandant der strijdkrachten langsliep fluisterde hij mij wat vriendelijke woorden toe. Plouf en hij hadden een maand eerder al persoonlijk kennisgemaakt. Hulphonden zijn bij defensie allang niet vreemd meer.

En wat Plouf er zelf van meegekregen heeft? Tja, ze vindt het gewoon fijn om altijd bij me te kunnen zijn. Het eerste wat ze deed toen we eindelijk thuis waren, was eisen dat de deur naar de tuin geopend werd, om heerlijk in het donker over het gras te rollen, alsof ze zo alle indrukken van zich af kon schudden. Een paar dagen lang was ze de heldin van ons dorp.

Voor mij zijn de momenten van voorbereiding tezamen met al die andere veteranen, die momenten van saamhorigheid en van herinnering op de Dam in ieder geval onvergetelijk. Ik zal ze zeker niet van me afschudden.

Met dank aan Birthe Kulik voor de foto’s.

Plouf in de hoofdstad

Wanneer je in een bepaald land leeft, is het leuk om daar de hoofdstad eens van te bezoeken. Dat geldt ook voor Plouf. Dus op een zonnige zaterdag mocht ze mee de trein in voor een dagje Amsterdam.

De treinreis op zich was al wat spannend. Plouf moest zich schrap zetten door de onaangekondigde bewegingen van het treinstel. En ze was ook niet groot genoeg om naar buiten te kunnen kijken. Uiteindelijk koos ze ervoor om maar gewoon te gaan liggen, de lange staart in het gangpad, in de hoop dat niemand daar op zou stappen. Gelukkig voor haar moest er een paar keer overgestapt worden waardoor ze op de verschillende perrons nieuwsgierig om zich heen kon kijken en zich verheugde op de volgende trein..

Wat gaat een golden retriever doen in Amsterdam? Kunst of geschiedenis ontdekken? Culinair genieten? Shoppen of in de parken naar mensen en andere honden kijken? Dit alles stond op het lijstje.

Meteen na aankomst op het Centraal Station was het erg druk, iets wat deze plattelandshond niet gewend is. Overal mensen. Aan de riem baande ze zich een weg door de menigte in de richting van het Damrak. Ze begon ongedurig te trekken zodra ze de eerste gracht zag. Water! Dus: zwemmen! Het zat er niet in voor haar en wat teleurgesteld maar nog steeds onderzoekend liep ze niet veel later de Dam op. Het was tijd voor een fotosessie met het Koninklijk Paleis op de achtergrond. Plouf is dol op poseren. Zodra iemand een camera of een mobieltje tevoorschijn haalt gaat ze meteen en ongevraagd mooi zitten of netjes staan, ook wanneer iemand een foto wil maken zónder hond op de voorgrond.

De fotosessie op de Dam leverde nogal wat hilariteit op door de vele duiven die blijkbaar ook graag op de foto wilden. Mensen gingen netjes opzij om haar de kans te geven eventjes te stralen maar ze werd steeds weer belaagd door een hele zwerm duiven die dat ook wel een mooi plekje vonden. Goed opgevoed als ze is, ging ze niet op duivenjacht en deed ze echt haar best om een paar duifloze foto’s te laten maken. Plouf keek even naar het paleis dat vroeger, van 1655 tot 1808, het stadhuis van Amsterdam was. Toen Lodewijk Napoleon de eerste koning van Nederland werd, maakte hij er een koninklijk paleis van. Sindsdien is het zo gebleven. Plouf ging ook nog tussen alle mensen rond het Nationaal Monument op de Dam zitten. Dit gedenkteken aan de Tweede Wereldoorlog in Nederland is een plek waar altijd velen samenkomen. ‘Geschiedenis’ kon afgevinkt worden van de to-do list.

Vervolgens dook Plouf de Kalverstraat in, en dat op een zaterdagmiddag. Zoveel mensen had ze nog nooit bij elkaar gezien. Tot aan de Munttoren toe was het druk. En het ergste van alles: er was geen groenstrookje te bekennen om even te kunnen plassen. Het vragende snoetje ging steeds heen en weer. ‘Mag het hier?’ of ‘Kan het hier misschien?’ Het oversteken van de grachtengordels leverde de nodige afleiding op met toch weer die ijdele hoop dat ze misschien mocht zwemmen.

Even een knuffel nodig bij de grachtengordels

Toen eenmaal het uit 1885 stammende Rijksmuseum in zicht kwam was voor Plouf de verlossing nabij. Onder de poort door zag ze het Museumplein met daarachter allemaal zonovergoten grasvelden. Ploeteren in het water is lekker maar een snoekduik nemen in het gras en dan ongegeneerd rollebollen eveneens. Tot groot vermaak van de vele toeristen die daar aan het genieten waren, ging ze helemaal los. Met wat groene strepen op de dikke witte vacht mocht ze wat later bij het kunstzinnige Cobra Café een flinke bak water leegslurpen.

Een verblijfje bij Cobra was niet genoeg om ‘kunst’ af te vinken. Statig stond het Rijksmuseum haar op te wachten voor veel meer kunst. Een hond is gewoonlijk niet welkom in het Rijksmuseum maar aangezien Plouf een assistentiehond is en dus feitelijk de hele dag al aan het werk was, mocht ze toch mee naar binnen. Braaf, aan de korte lijn, dicht in de buurt van het baasje, nadat haar pasje gecontroleerd was, ging ze op ontdekkingstocht door het fenomenale gebouw. Met de lift mocht ze naar boven en naar beneden, ze ging netjes zitten bij elk kunstwerk dat langdurig werd bekeken en ze mocht ook een dutje doen tussendoor om even bij te komen van al die hoofdstedelijke indrukken. In veel zalen werden de camera’s en mobieltjes van kunstliefhebbers even op haar gericht en vormde ze zelf een mooie en knappe attractie. En tenslotte moest ze toch even poseren voor de Nachtwacht van Rembrandt die sinds een paar maanden in een nieuw glazen huis staat. Het hondje dat afgebeeld is op het wereldberoemde schilderij zag ze niet maar dat had op zijn beurt ook geen oog voor haar.

Het museumbezoek verliep best goed. Het was wel druk maar niet zo vol als in de stad. Plouf kwispelde vaak en was zichtbaar blij dat ze mee mocht. Heel veel mensen kwamen op haar af om haar te strelen, waarbij het teken ‘niet afleiden’ op haar rug de bezoekers telkens weer deed terugdeinzen. Op momenten dat haar focus ligt op begeleiding wil ze eigenlijk ook helemaal niet geaaid worden. Soms draaide ze zich om met een blik van ‘mag het nu wel even?’ en na toestemming liet ze zich dan kort verwennen zonder zich echter te laten afleiden.

Na een bezoek aan een iedere keer weer mooi en interessant Rijsmuseum was het wederom even tijd voor Cobra en voor het Museumplein. Wat brokjes, koel water, spelen en een kort dutje voordat het de beurt was aan het moment ‘culinair’. Daarvoor mocht Plouf mee naar restaurant Rijks dat in 2014 de deuren opende in één van de vleugels van het Rijksmuseum. Al gauw kreeg het restaurant een Michelinster en in 2019 werd het zelfs uitgeroepen tot één van de 50 beste restaurants ter wereld. Plouf heeft daar niet zoveel te zoeken want ze is helemaal tevreden met haar brokjes van Royal Canin. Als werkende hulphond mocht ze wel mee het fijne restaurant in. Ze nam genoegen met een bak water en af en toe een stukje brood om vervolgens urenlang in een hoek van de zaal naast de tafel te gaan slapen, uitgeput na een lange dag.

Het enige wat ontbrak aan deze zaterdag vol met drukte en indrukken was het shoppen. Daar was gewoonweg geen tijd voor. Plouf verdient het namelijk om af en toe ook lekker te kunnen spelen en gewoon hond te zijn. En daar waren de grasvelden van het Museumplein erg geschikt voor. De volgende ochtend, weer thuis, meteen nadat ze wakker werd, nam ze alweer de eerste verkoelende duik in het meer. Ze stak haar kop onder water om op de bodem op zoek te gaan naar stenen. Daar onder de oppervlakte bevindt zich haar eigen museum vol met schatten. De grote, drukke maar ook wel leuke hoofdstad was ze alweer vergeten.